آثار حقوقی اعلان جنگ در اسلام و حقوق بین‌الملل معاصر

آثار حقوقی جنگ بر سرزمین در اسلام و حقوق بین‌الملل معاصر

راههای پایان دادن جنگ در حقوق اسلام

دین اسلام، منادی صلح است و جنگ در این مکتب به هدف دفاع از حقوق فردی، ملی و انسانی تشریع شده است. از نگاه فقه سیاسی، قرارداد ذمّه، امان، هدنه، صلح و تحکیم، راههای پایان جنگ محسوب می‌شوند. ذمّه، قراردادی است که دولت اسلامی با اهل کتاب منعقد می‌کند. این قرارداد در هر عصری محکوم به صحت است حتی اگر حکام جور آن را منعقد کرده باشند. دولت اسلامی پس از امضای این قرارداد، متعهد می‌شود تا در برابر هر متجاو...

ماهیت، شرایط و آثار اصل ضرورت نظامی در دو نظام حقوقی اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی

برداشت­های  متناقض از اصل ضرورت نظامی و وجود ابهام در ماهیت و آثار و شرایط این اصل در حقوق مخاصمات مسلحانه، منجر به حملات مکرر به مناطق مسکونی و اهداف غیر نظامی به ویژه در جنگ­های اخیر شده است. این واقعیت، بررسی دوباره اصل مذکور در مقررات بین­المللی و ابهام­زدایی از آن را ضرورت  بخشیده است. یکی از بهترین روش­ها برای رفع این ابهام­ها، می­تواند یک مطالعه تطبیقی درخصوص ضرورت نظامی در حقوق مخاصمات ...

حقوق بشر معاصر و جهاد ابتدایی در اسلام معاصر

جهاد ابتدایی به عنوان یکی از فروعات دین مبین اسلام دارای چنان اهمیتی است که در کتب فقهی، بطور مجزا یک باب به این موضوع اختصاص یافته است. جهاد ابتدایی حکمی است دو وجهی و از دو جهت سؤالاتی در ذهن ایجاد می کند. از یک سو این سؤال مطرح است که بر اساس اندیشه شیعه آیا در عصر غیبت جهاد ابتدایی از ناحیه حکومت اسلامی مجاز می باشد؟ که این سؤال در حیطه حقوق عمومی قابل بررسی است. از سوی دیگر با نگاهی حقوق ب...

حق تعیین سرنوشت در اسلام و حقوق بین‌الملل معاصر

یکی از اصول اساسی و پایه حقوق بین­الملل معاصر، اصل حق تعیین سرنوشت است که بر اساس آن همة افراد و دولت‌هامی‌توانند امور خویش را در زمینه­های مختلف سیاسی،اقتصادی و اجتماعی اداره و راهبری کنند. امروزه، دامنه مفهومی‌این حق به خاطر توجه روزافزون به مسئله دموکراسی و حقوق بشر و مسائل دیگرغنی­تر شده و استحکام بیشتری یافته و تخطی و تجاوز از آن مسئولیت بین­المللی دولت­ها را مطرح می­کند. یکی از سوالات مطر...

بررسی مقایسه‌ای مفهوم تابعیت در نظام‌های حقوق بین‌الملل معاصر و حقوق اسلام

چکیده در ارتباط با مفهوم تابعیت، در نظام حقوقی اسلام، سه تقسیم‌بندی انجام شده است: تابعیت امّی یا اسلامی، تابعیت قراردادی و تابعیت ملی. تابعیت اسلامی بر مبنای «امت اسلامی» و تابعیت قراردادی مبتنی بر «قرارداد ذمّه» دارای جنبه اعتقادی و تابعیت ملی بر اساس معیارهای حقوق بین‌الملل خصوصی، جنبه فیزیکی و مادی، دارند. نظام حقوق بین‌الملل معاصر در مبحث تابعیت، بر مبنای « تابعیت ملی» است....